درد چیست و انواع مختلف دردها

• تحریریه/شاه حاتمی
• ضد درد مسکن, مطالب درمانی

درد چیست؟

درد حس تلخی است که همگان آن را تجربه کرده اند، اما همانطور که می دانید این حس ناخوشایند انواع مختلفی دارد که  ممکن است برخی از افراد تحمل بالایی در برابر درد دارند در حالی که برخی دیگر تحمل کمی دارند. به همین دلیل درد، مسئله ای بسیار ذهنی است. در ادامه مطب درد چیست و انواع مختلف دردها با ( پخش نیکنامی ) همراه شوید.

درد اصطلاح کلی است که احساسات ناخوشایند در بدن را توصیف می‌کند. درد از فعال شدن سیستم عصبی منشأ می‌گیرد. درد می‌تواند در محدوده آزار دهنده تا ناتوان کننده قرار گیرد، و می‌تواند احساسی مانند یک درد ناگهانی و شدید تا یک درد خفیف و مزمن ایجاد نماید.

با وجود اینکه کلمه‌ی درد حس ناخوشایندی در ذهن القا می‌کند، باید به جنبه‌های مثبت آن هم نگاه کنیم. تصور کنید مثلا چه اتفاقی می‌افتاد اگر وقتی که دست خود را روی اجاق داغ قرار می‌دهید، هیچ حسی نداشته باشید؟

درد یک علامت هشداردهنده است که به ما می‌گوید مشکلی وجود دارد. در بعضی موارد با وجود جست‌وجوهای فراوان نمی‌توان فهمید منشأ و علت درد چیست و به همین دلیل درمان درد به راحتی امکان پذیر نخواهد بود. در هر حال لازم است که نسبت به دردها حساس باشیم و علت آن ها را پیگیری کنیم.

انواع مختلف دردها

درد حاد:

درد حاد معمولا به طور ناگهانی و شدید از راه می رسد و طول مدت محدودی دارد، و عموماً منشأ آن مشخص است (مثلاً زخم یا سوختگی).  این دردها در اکثر موارد پس از درمان ضایعه از بین می‌روند.

معمولا از آسیب به بافت هایی مانند استخوان، ماهیچه یا اندام ها حاصل می شود و اغلب اوقات آغاز آن با اضطراب یا فشار احساسی همراه است.

درد مزمن:

درد مزمن مدت زمان بیشتری نسبت به درد حاد طول می‌کشد و به‌طور کلی تا حدودی نسبت به درمان پزشکی مقاوم است. این درد معمولا با بیماری‌های طولانی مدت مثل آرتروز همراه است. در برخی موارد، مثل بیماری فیبرومیالژیا، درد مزمن یکی از ویژگی‌های بیماری محسوب می‌شود. همچنین درد مزمن می‌تواند ناشی از بافت آسیب‌دیده باشد؛ اما اغلب می‌توان آن را به آسیب‌هایی در عصب نسبت داد.

هم درد حاد و هم درد مزمن می‌توانند ناتوان‌کننده باشند و هر دوی این مدل از انواع درد می‌توانند هم بر حالت روانی فرد اثر بگذارند و هم از آن تاثیر پذیرند. با این حال، ماهیت درد مزمن (که معمولا همواره با فرد است و تقریبا می‌توان گفت دائمی است) فرد را حساس کرده و دچار عوارض جانبی روانی، مثل افسردگی و اضطراب می‌کند. در عین حال، مشکل روانی، افسردگی و اضطراب، می‌تواند باعث تشدید احساس درد شود.

طبقه بندی انواع درد

به طور کلی ما با دو نوع درد مواجه هستیم که نوع اول دردهای بافتی و نوع دوم دردهای عصبی هستند.

درد ناشی از آسیب بافتی:

بسیاری از دردها ناشی از آسیب بافتی است. این درد در اثر ایجاد زخم در یکی از بافت‌های بدن احساس می‌شود. این زخم می‌تواند در استخوان، بافت نرم یا اندام‌های مختلف بدن باشد. زخم در بافت می‌تواند ناشی از بیماری‌هایی مثل سرطان باشد؛ یا می‌تواند از آسیب‌های جسمی مثل بریدگی یا شکستگی استخوان نشأت بگیرد.

دردی که تجربه می‌کنید، ممکن است تیر کشیدگی یا سوزش ناگهانی شدید باشد. درد ممکن است بیاید و برود یا اینکه بدون وقفه ادامه داشته باشد. ممکن است زمانی که حرکت می‌کنید یا می‌خندید، درد بیشتری احساس کنید. گاهی اوقات نفس عمیق کشیدن، می‌تواند باعث تشدید درد شود.

 درد ناشی از آسیب بافتی می‌تواند حاد باشد؛ مثلا آسیب‌هایی که در ورزش ایجاد می‌شود (مثل پیچ خوردگی پا) معمولا در اثر آسیب به بافت نرم هستند. درد آسیب بافتی همچنین می‌تواند مزمن باشد، مثل آرتروز یا سردردهای مزمن. به علاوه، برخی درمان‌های پزشکی خاص مثل پرتودرمانی برای سرطان، می‌تواند آسیب بافتی در پی داشته باشد و در نتیجه، فرد درد بکشد.

دردهای سیستم عصبی:

این دردها ناشی از آسیب یا درگیری و تحریک دستگاه عصبی و رشته‌های اعصاب هستند. آسیب عصب به علت زونا، دیابت، بیرون زدگی دیسک بین مهره‌های ستون فقرات، آسیب نخاع، التهاب پرده‌های نخاع و شیمی درمانی می‌تواند دردهای عصبی ایجاد کند. این دردها می‌توانند بصورت سوزشی و تیرکشنده یا خواب رفتن و احساس مورمور و گزگز بروز کنند.

نمونه هایی از درد ناشی از آسیب عصبی عبارتند از:

سندرم درد مرکزی

علامت این سندروم، درد مزمنی است که از آسیب به سیستم عصبی مرکزی ناشی می‌شود. آسیب می‌تواند در نتیجه سکته مغزی، بیماری ام. اس، تومورها و چندین شرایط دیگر باشد. این درد که معمولا دائمی است و شاید شدید هم باشد، می‌تواند بخش بزرگی از بدن را درگیر کند؛ یا شاید فقط به ناحیه‌ای کوچک مثل دست یا پا محدود شود. درد ممکن است با حرکت، لمس، هیجان و تغییرات دما بدتر شود.

سندروم درد منطقه‌ای پیچیده

این سندروم، سندروم درد مزمنی است که می‌تواند در پی آسیبی جدی ایجاد شود. این درد با عنوان «احساس سوزش مداوم» توصیف می‌شود. برخی اختلالات مثل عرق کردن غیرطبیعی، تغییرات در پوست یا تورم، ممکن است در ناحیه درد دیده شود.

نورالژی عصب سه‌قلو (Trigeminal neuralgia)

این وضعیت در اثر التهاب عصب صورت، باعث ایجاد درد می‌شود. افراد مبتلا، این درد را شدید و برق‌آسا توصیف می‌کنند. درد ممکن است در لب‌ها، پوست سر، پیشانی، چشم، بینی، لثه، گونه و چانه در یک طرف صورت ایجاد شود.

درد نوروپاتی محیطی دیابتی

این درد ناشی از آسیب عصب در پا، ساق پا، دست یا بازو، به علت عوارض بیماری دیابت به وجود می‌آید. افرادی که به نودوپاتی دیابتی مبتلا شوند، چند نوع درد، مثل احساس سوزش، سوزن‌سوزن شدن و خارش را تجربه می‌کنند.

شینگلز و درد عصبی

بیماری شینگلز نوعی بیماری عفونی است؛ این بیماری، عفونت موضعی است که توسط ویروسی ایجاد می‌شود که عامل بیماری آبله مرغان نیز هست. اگزما و درد مرتبط با آن، که می‌تواند ناتوان‌کننده هم باشد، در یک طرف بدن در امتداد مسیر عصب ایجاد می‌شود. درد عصبی پست هرپتیک عوارض شایعی است که در نتیجه آن، بیماری شینگلز بیش از یک ماه به طول می‌انجامد.

کلام آخر:

حالا که دردها را بهتر شناختیم و فهمیدیم که کارشان به نوعی محافظت از سلامتی ماست، شاید بتوانیم با آن‌ها بهتر کنار بیاییم. پس درمان درد را جدی بگیریم و برای تسکین درد به شیوه‌های غیرعلمی متوسل نشویم.

تحریریه/شاه حاتمی وب‌سایت