پیشگیری از سرطان با گیاهان دارویی

• تحریریه/شاه حاتمی
• خواص گیاهان دارویی

امروزه در كشورمان شاهد افزايش روز افزون انواع سرطان ها در كليه اقشار جامعه هستيم كه اين زنگ خطري بسيار حياتي و جدي براي تغيير در سبك زندگي جامعه است اما تحقیقات زیادی بر روی گیاهان دارویی انجام شده و نتیجه ضدسرطانی بودن آنها را به اثبات رسانده است. در تعريف بيماري سرطان مي توان گفت كه در اين بيماري، سلول ها در یک عضو و يا ارگاني از بدن دچارجهش ژنتيكي مي گردند و تكثير آن ها از کنترل خارج می شود و يا حتي ممكن است درقسمت های دیگري از بدن پخش گردند.

وی افزود: تقریباً همه سلول های سرطانی رشد سریعی دارد اما درمان آن به نوع سرطان، مرحله بیماری و قسمتی از بدن که درگیر بیماری است، ارتباط پيدا مي كند؛ برخی از انواع سرطان ها تنها از طریق شیمی درمانی و انواعي ديگر به درمان تركيبي جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی یا هر دو نیاز پیدا می كنند. در این زمینه محققان بر روی گیاهان زیادی مطالعه كرده و تاثیر آن ها را بر روی جلوگيري و در واقع پيشگيري از ايجاد سرطان بررسی کرده اند. حتي محققان امیدوارند که بتوانند از گیاهان برای درمان سرطان بیشتر از گذشته بهره بگیرند.

چطور می‌توان از ابتلاء به سرطان جلوگیری کرد؟

تأثیر سیگار در ایجاد سرطان، به خصوص سرطان ریه که بیشتر از همه سبب مرگ می‌شود غیر قابل انکار است، بنابراین توصیه می‌شود:

• از استعمال دخانیات خودداری شود.
• مصرف سرخ کردنی‌ها، غذاهای بسیار چرب، کنسرو و ادویه را محدود کنید.
• از نوشیدن الکل و مصرف مواد مخدر مانند تریاک، شیره و سوخته‌های تریاک خودداری شود.
• از پوست خود در مقابل آفتاب محافظت کنید.
• به طور منظم ورزش کنید.
• به طور مرتب جهت معاینه و بررسی به پزشک مراجعه کنید.
• به علائم هشدار دهنده سرطان توجه کنید.
• با احساس مشکلات مبهم گوارشی و یا احساس گیرکردن غذا در مری به پزشک مراجعه کنید.
• تزریق واکسن هپاتیت B
• اگر از نظر شغلی با مواد شیمیایی، مواد پرتوزا، و عوامل سرطان زا مانند دوده، روغن‌های صنعتی و آرسنیک سر و کار دارید با رعایت دستورهای بهداشتی خود را به وسایل ایمنی مجهز کنید.

گیاهان دارویی برای پیشگیری از سرطان

هنگامی که موضوع سرطان مطرح می شود، ما هرگز از تسلیحات کافی در دسترس برای مبارزه با آن برخوردار نخواهیم بود. اما این به معنای ناتوانی کامل انسان نیست. برخی از گیاهان دارویی می توانند در کمک به مبارزه با سرطان نقش چشمگیری داشته باشند :

شبدر قرمز

شبدر قرمز حاوی ترکیبی قوی به نام فورمونونتین است که به مبارزه با سرطان پستان کمک می کند. بنا بر مطالعه ای که در نشریه پزشکی Hormone and Metabolic Research منتشر شد، دانشمندان دریافتند که فورمونونتین از گسترش سلول های سرطانی و همچنین حمله سرطان به سلول های سالم جلوگیری می کند و از این رو گسترش بیماری احتمال کمتری دارد. در شرایطی که مطالعات بیشتری در این زمینه باید صورت بگیرند، اما نتایج کسب شده امیدوارکننده بوده.

شیرین بیان

مشخص شده است در ریشه این گیاه خوشمزه ترکیبی به نام گلابریدین وجود دارد که قادر است روشن شدن ژن های سرطان کبد – فرآیندی که به نام بیان ژن شناخته می شود – را متوقف کند. اما گلابریدین تنها ترکیبی در شیرین بیان نیست که توانایی مبارزه با سرطان را نشان داده است. مطالعات نشان داده اند که گلابریدین و دیگر ترکیبات قوی که در ریشه شیرین بیان یافت می شوند ممکن است در زمینه مبارزه با سرطان پستان و سرطان های دستگاه گوارش نیز مؤثر باشند.

قاصدک

بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته درباره فواید سلامت شگفت انگیز قاصدک، توانایی این گیاه در مبارزه با سرطان جالب توجه است، دانشمندان کانادایی دریافتند که پس از گذشت ۴۸ ساعت از مواجهه با عصاره قاصدک، مرگ سلول‌های سرطانی آغاز شده است، همچنین، مشخص شد قاصدک حتی روی سلول‌های سرطانی که در برابر شیمی درمانی مقاوم بودند نیز تأثیرگذار بوده است.

زنجبیل

زنجبیل نه تنها می‌تواند عطر و طعم خوبی به کلوچه‌ها ببخشد، بلکه این ادویه قدرتمند از ویژگی‌های ضد سرطانی و نابودکنندگی تومور نیز بهره می‌برد. به لطف چهار ترکیب مختلف جینجرول، پارادول، شوگائول و زرومبون موجود در این گیاه نشان داد که زنجبیل ممکن است به درمان سرطان‌های پستان، روده بزرگ، معده، کبد، پروستات و پوست کمک کند.

خار مریم

خار مریم یا خار شیری دیر زمانی است که به عنوان یک محافظ کبد شناخته می‌شود، اما پژوهش‌ها نشان داده اند که این گیاه ممکن است از جمله بهترین داروهای طبیعی برای درمان سرطان کبد باشد. ترکیبی به نام سیلیمارین که در گیاه خار شیری وجود دارد می‌تواند به هفت روش مختلف با سرطان مبارزه کند. افزون بر این، ترکیبی به نام سیلیبین از مواد ژنتیکی در سلول‌های کبد محافظت می‌کند، در شرایطی که بروز سرطان کبد را کاهش می‌دهد.

جعفری

از جعفری بیشتر به عنوان یک چاشنی در غذاها استفاده می شود، اما این گیاه دارویی می تواند در نقش یک راه حل طبیعی برای مقابله با سرطان مدنظر قرار بگیرد. پژوهشی که در نشریه Science of Food and Agriculture منتشر شد، نشان داد که جعفری به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند و رادیکال های آزاد را نابود می سازد، از DNA در برابر آسیبی که می تواند به سرطان منجر شود، محافظت می کند و همچنین تکثیر و مهاجرت سلول های سرطانی در بدن را مهار می کند. 

بارهنگ

بنا بر نتایج پژوهشی که در نشریه Journal of Ethnopharmacology منتشر شده است، گیاه دارویی بارهنگ می تواند قدرت رشد سلول های سرطانی در انسان را سرکوب کند.  

سیر

سیر خوراکی است که این گیاه با بروز سرطان گوارشی مقابله می‌کند، همچنین مصرف سیر در حفظ سلامت دستگاه قلب و عروق نیز نقش دارد.

چای سبز

از بوته‌ای به نام «کامیلیا سینسیس» به دست می‌آید و همان بوته‌ای است که چای سیاه، سبز و سفید از آن به دست می‌آید، رنگ، طعم و مزه آن به میزان رشد برگ‌ها، زمان برداشت و طرز عمل آوری آن ارتباط دارد، چای سبز با سرطان سینه معده و پوست مقابله می‌کند.

رازیانه

نتیجه تحقیقات در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که خوردن رازیانه می‌تواند تا حد زیادی از ابتلاء به بیماری سرطان جلوگیری کند. رازیانه گیاهی پاییزی است اما در سایر فصول سال نیز می‌توان آن را به صورت چای مصرف کرد، این گیاه سرشار از ویتامین ث، کلسیم، پتاسیم و فیبر است و روی استحکام استخوان‌ها نیز اثر مثبتی دارد.

اما مهمترین تأثیر رازیانه افزایش شیر مادران و همچنین جلوگیری از ابتلاء به سرطان سینه است، این گیاه دارای مقادیری استروژن است و به همین دلیل برای جلوگیری از ابتلاء به سرطان سینه و همچنین جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی نیز بسیار مفید است. البته نکته مهم این است که خوردن این گیاه در زمان بارداری منع شده و در افرادی که دارای غلظت خون بالایی هستند بهتر است که از مصرف این گیاه پرهیز کنند.

گیاه دم اسبی

مطالعه ای که در نشریه Jounal of Medicinal Food منتشر شد، نشان داد که این گیاه دارویی کوچک تکثیر سلول های سرطانی را متوقف می کند. مطالعات بیشتر روی حیوانات نشان داد که ترکیبی از گیاهان دارویی که شامل گیاه دم اسبی به همراه قارچ چاگا بود در کاهش لنفوم (سرطان غدد لنفاوی) و تومورهای سرطان خون مؤثر بوده و نرخ بقا را تا 33 درصد افزایش داده است. 

ارگانو

درباره توانایی های ارگانو برای مبارزه با سرطان مطالعات گسترده ای صورت نگرفته است، اما مطالعات اولیه از جمله یک نمونه که در نشریه Journal of Medicinal Food منتشر شد، نشان داده اند که 4-ترپینئول که در ارگانو یافت می شود، در مقابله با گسترش سرطان مؤثر است.

مخمر سنت جان

بیشتر مردم فکر می کنند مخمر سنت جان برای درمان افسردگی استفاده می شود و مطالعات بسیاری نشان داده اند که در این زمینه مؤثر عمل می کند، اما افراد کمی این گیاه دارویی را به عنوان گزینه ای در درمان سرطان مدنظر قرار می دهند. پژوهشی که در نشریه پزشکی آنلاین Plos One منتشر شد، نشان داد که ماده فعال هیپریسین در مقابله با سرطان مهاجم ملانوما بسیار مؤثر بوده است.

ادویه ها

بیشتر ادویه‌هایی که برای پخت غذاها به کار می‌رود برای حفظ سلامت مفید است، زردچوبه، زنجبیل و رزماری دارای خاصیت ضد سرطانی است. تقریباً همه میوه و سبزی‌های تازه خاصیت ضد سرطانی دارد. به دلیل دارا بودن فیبر میوه و سبزیجات از جمله سیب، کلم بروکلی، کلم برگ با سرطان لوله گوارشی مقابله می‌کند. جوانه‌ها و آب سبزیجات از جمله علف گندم نیز به دلیل داشتن آنتی اکسیدان، آنزیم‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی با سرطان مقابله می‌کند و مانع از بروز آن می‌شود.

نکات مهم و کلام آخر:

نكته اول اين كه از مردم خواستاريم كه مصرف میوه، سبزی و غلات سبوس دار خود را افزایش دهند. مصرف گوشت قرمز، مواد غذایی پرچرب حیوانی، غلات و شکر تصفیه نشده را کم و كمتر نمايند. انجام ورزش روزانه و حداقل ٣٠ دقيقه پياده روي برای سلامت بدن يك قانون اساسي است.
 
نكته حائز اهميت ديگر اين است كه بايد اين فرهنگ به خوبي در كشور ما جا بيفتد كه خانم ها و آقايان، طبق نظر پزشك مربوطه به طور مرتب و طبق پرتكل پيشگيري و چكاپ انواع سرطان ها مورد معاینه، ارزيابي و آزمايش قرار گيرند؛

و در آخر هم مي گوييم كه به خاطر خود و عزيزانتان كه به شما اتكا مي كنند، تصمیم بگیرید تا از مصرف دخانیات پرهیز کنید تا بتوانيد بر طول و عرض زندگي خود بيافزاييد.

تحریریه/شاه حاتمی وب‌سایت