ادویه جات
بذریجات
لوازم قنادی
محصولات شرکتی
گیاهان دارویی
دمنوش ها
مواد غذایی
مواد اولیه دارویی
سایر محصولاتخواص تخم کتان و طریقه مصرف آن
تخم یا بذر کتان با نام علمی Linum usitatissimum یکی از مواد غذایی بسیار مغذی کمتر شناخته شده است؛ البته در طب سنتی از خواص تخم کتان اشاره بسیاری شده و حتی بهترین طریقه مصرف بذر کتان برای لاغری نیز گفته شده است.
توجه داشته باشید که دانه کتان خوراکی با تخم کتان که برای تغذیه پرندگان استفاده می‌شود، اشتباه گرفته نشود. از دانه کتان برای تغذیه صحیح و تقویت بدن استفاده می شود. در ادامه مطلب با پخش نیکنامی همراه شوید.
تخم کتان چست
نزدیک به ۶۰۰۰ سال است که تخم کتان به‌عنوان یک ماده‌ی غذایی در جهان مصرف می‌شود. حتی پرورش آن در مصر در حدود پنج قرن قبل از میلاد مسیح معمول بوده است.
کتان گياهي يک ساله و علفي است. برگهاي کتان بدون دمبرگ به رنگ سبز مايل به خاکستري هستند و در طول ساقه بطور متناوب قرار گرفته اند. این گیاه سرشار از آنتی اکسیدان قوی بوده و نشان داده شده که استفاده از آن سبب افزایش سطح ایمنی بدن و جلوگیری از ابتلا به بیماری های مختلف می شود.
ترکیبات تخم کتان
تخم کتان حاوی پروتئین، کربوهیدرات، فیبر، انواع چربی شامل: چربی‌های اشباع‌شده، چربی ترانس، اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین B1، B5، B6، B7 و B9، انواع فولات، کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر و پتاسیم است.
خواص تخم کتان چیست
دکتر لیلیان تامپسون، محقق معروف بذر کتان از دانشگاه تورنتو، ادعا دارد که نمی‌توان خواص تخم کتان برای بدن را به طور قطعی و ثابت شده دانست، اما تحقیقات انجام شده نشان دادهاند که مصرف تخم کتان (حداقل در اکثر شرایط) با خواص بسیاری همراه است. در ادامه مطلب به چند مورد از خواص تخم کتان برای بدن اشاره میکنیم:
خواص تخم کتان برای پوست و مو
اگر به‌دنبال داشتن پوست و مویی سالم‌تر هستید، روزانه دو قاشق غذاخوری تخم کتان یا یک قاشق غذاخوری روغن کتان را در برنامه‌ی غذایی خود قرار بدهید.
از خواص تخم کتان برای مو می توان درخشندگی، قوی شدن و مقاوم تر در برابر آسیب ها را نام برد.
آلفا لینولنیک اسید (ALA) موجود در تخم کتان با فراهم کردن چربی‌های ضروری در کنار ویتامین های B موجب کاهش خشکی پوست و مو، و پوسته‌پوسته شدن آنها می‌شود.
تخم کتان کمک به کاهش وزن و لاغری
بیشتر فیبر محلول موجود در تخم کتان موسیلاژ نامیده می‌شود. این فیبر، با آب ترکیب و سبب ایجاد قوام ژل‌مانندی می‌شود که تخلیه معده را کند می‌کند. این امر احساس سیری را افزایش می‌دهد و گرسنگی مجدد را به تاخیر می‌اندازد. این مورد از خواص تخم کتان برای لاغری مناسب است و باعث کاهش وزن می‌شود.
تخم کتان ضد سرطان
تخم کتان سرشار از امگا ۳ است. تحقیقات نشان می‌دهد که امگا ۳ می‌تواند به جلوگیری از رشد انواع سرطان کمک کند. همان‌طور که گفتیم تخم کتان همچنین حاوی لیگنان است؛ آنتی‌اکسیدان‌هایی که ممکن است رشد تومور را با جلوگیری از تشکیل رگ‌های خونی جدید، کند کنند. یک تحقیق در سال ۲۰۱۳ نشان داد که میزان سرطان سینه در زنانی که به‌طور منظم تخم کتان مصرف می‌کنند کمتر است.
تخم کتان گلوتن ندارد
تخم کتان می‌تواند جایگزین طبیعی برای غلاتی باشد که حاوی گلوتن هستند. بنابراین تخم کتان برای کسانی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند یا به گلوتن حساسیت دارند، گزینه‌ی بسیار مناسبی است. همچنین تخم کتان با دارا بودن مقدار بالایی امگا۳ جایگزین مناسبی برای کسانی است که به غذاهای دریایی حساسیت دارند.
تخم کتان برای درمان مشکلات گوارشی
تنها یک قاشق غذاخوری تخم کتان حاوی 3 گرم فیبر است که به ترتیب 8 تا 12 درصد از مصرف توصیه شده برای مردان و زنان می باشد، تخم کتان حاوی دو نوع فیبر محلول در رژیم غذایی (20 تا 40 درصد)و فیبرغیرقابل حل هستند (60 – 80 درصد).
- این دو فیبر توسط باکتری ها در روده بزرگ تخمیر می شوند و منجر به حرکات روده منظم و مدفوع می شوند.
- از یک طرف، فیبر محلول، ثبات محتویات معده را افزایش می دهد و میزان گوارش را کاهش می دهد. نشان داده شده است که این کار به تنظیم قند خون و کلسترول پایین کمک می کند.
- از طرف دیگر، فیبر غیرقابل حل، اجازه می دهد تا آب بیشتری به مدفوع متصل شود، حجم آن را افزایش می دهد. این برای جلوگیری از یبوست و برای افرادی که دچار سندرم روده تحریک پذیر و یا بیماری هستند مفید است.
کاهش کلسترول
از دیگر خواص دانه کتان برای بدن، کاهش کلسترول بد خون یا همان LDL است. مصرف روزانه تخم کتان با کاهش کلسترول بد خون، باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، چاقی مفرط، دیابت و سندرم متابولیک می‌شود. گفته می‌شود که این خاصیت دانه کتان به علت امگا-۳، آلفا-لینولنیک اسید و لیگنان‌های موجود در آن است.
خواص تخم کتان برای قاعدگی
طبق یک گزارش، لیگنان‌های موجود در تخم کتان، به تعادل هورمون‌ها کمک می‌کند. این گزارش همچنین اشاره می‌کند که مصرف مکمل‌های بذر کتان، باعث کاهش سطح هورمون آندروژن در بیماران PCOS می‌شود. PCOS، یک بیماری پزشکی‌ست که می‌تواند سبب پریودهای نامنظم شود.
کاهش قند خون و بهبود دیابت
یکی دیگر از فواید مصرف مرتب تخم کتان، کاهش و متعادل کردن قند خون است. از همین رو، مصرف دانه کتان می‌تواند در بهبود، یا جلوگیری از ابتلا به دیابت موثر واقع شود. گفته می‌شود این خاصیت تخم کتان به علت وجود فیبر غیرمحلول در آن است، چراکه تحقیقات ثابت کرده است فیبر غیرمحلول، سرعت آزاد شدن قند در خون را کاهش داده و درنتیجه باعث کاهش قند خون می‌شود.
خواص تخم کتان برای قلب
مادۀ آلفالینولنیک اسید (ALA)موجود در تخم کتان دارای ویژگی آنتی اکسیدانی بالایی است به همین دلیل در پیشگیری از بروز ایست قلبی و بیماری های قلبی مفید است. امگا-۳ موجود در تخم کتان در بهبود آریتمی (ضربان نامنظم) قلب موثر واقع می‌شود.
همچنین شواهد نشان داده است که مصرف تخم کتان باعث کاهش فشار خون می‌شود که خود نیز در سلامت قلب موثر است.
طریقه مصرف تخم کتان
برای بهرهمندی از خواص بسیار کتان، می‌توان هم از خود دانه آن استفاده کرد و هم از روغن آن بهره برد. روغن آن را می‌توان هم به صورت موضعی (برای درمان التهاب) و هم به صورت خوراکی مصرف کرد.
برای بهره‌بردن از خواص تخم کتان، می‌توانید آن را به شکل‌های زیر امتحان کنید:
- اضافه‌کردن تخم کتان به آب و نوشیدن آن به‌عنوان بخشی از مایعات مصرفی روزانه
- استفاده از روغن بذر کتان به‌عنوان جایگزین سس روی سالاد
- اضافه‌کردن دانه‌های کتان آسیاب‌شده به صبحانه
- مخلوط‌کردن تخم کتان با ماست
- اضافه‌کردن تخم کتان به کیک، مافین، نان یا هر نوع خمیر دیگر
- و …
عوارض تخم کتان
استفاده بیش از اندازه از هر ماده غذایی و دارویی باعث بروز مشکل می شود. استفاده بیش از حد از تخم کتان می تواند باعث:
- نفخ شکم و باد کردگی
- درد شکمی
- تهوع
- یبوست یا اسهال
- کاهش جذب کلسیم، زینک و آهن
- کاهش هضم پروتئین
مصرف این دارو در خانم‌های باردار توصیه نمی شود و باید با احتیاط مصرف شود به دلیل خواص استروژنی تخم کتان می تواند باعث بروز قاعدگی در حین بارداری و سقط جنین شود.
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
