خواص کنگر فرنگی یا آرتیشو و طریقه مصرف

• تحریریه/شاه حاتمی
• خواص گیاهان دارویی

کنگر فرنگی یا آرتیشو یکی از گیاهان دارویی زیبا روی زمین است که خواص درمانی بسیار زیاد و شگفت انگیزی دارد و مصارف خوراکی هم دارد. اگر می خواهید بیشتر با این گیاه و خواص کنگر فرنگی آشنا شوید تا انتهای این مقاله با پخش نیکنامی همراه شوید.

کنگر فرنگی چیست؟

آرتیشو (Artichoke) یا همان کنگر فرنگی با نام علمی L.Cynara scolymus گیاهی است چند ساله، پایا و حساس به سرما که ارتفاع آن به 2 متر می‌رسد. اگرچه کنگر فرنگی جزو سبزیجات محسوب می شود اما قسمت خوراکی کنگر در واقع جوانه نوعی گل پیش از شکوفه‌دادن است. کنگر پس از گل‌دادن به شکوفه‌ای بنفش تبدیل می‌شود و معمولا قبل از اینکه به این مرحله برسد، برای مصارف خوراکی چیده می‌شود.

کنگر فرنگی گیاه بومی مناطق مرکزی مدیترانه است ولی در حال حاضر در بیشتر نقاط معتدل دنیا کشت می‌شود. آرتیشو در قرن شانزدهم به انگلستان و فرانسه برده شد و سپس در قرن نوزدهم در آمریکا کشت شد. اکنون کالیفرنیا و سواحل اقیانوس آرام مرکز کشت کنگر فرنگی می‌باشند.

رومی‌ها در حدود 200 سال پیش این گیاه را پرورش می‌دادند و به عنوان سبزی در سالاد استفاده می‌کردند.

خواص کنگر فرنگی

کنگر فرنگی، یک گیاه بسیار مغذی و کم کربوهیدرات است که فواید و مزایای فراوانی برای سلامتی دارد که در ادامه به برخی خواص کنگر فرنگی می پردازیم:

خواص کنگر فرنگی برای کبد

عصاره برگ کنگر فرنگی می تواند از صدمات و آسیب های کبدی جلوگیری نماید و رشد بافت جدید را تقویت کند.
این عصاره می تواند تولید صفرا را افزایش دهد و به حذف و خروج سموم از کبد کمک کند.

نتیجه مطالعه ای روی افراد چاق مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی نشان داد که مصرف عصاره کنگر فرنگی به مدت 2 ماه موجب کاهش التهاب کبد و کم شدن رسوب چربی می شود.

کنگر فرنگی برای سلامت دستگاه گوارش

کنگر فرنگی منبع خوبی از فیبر است که با تقویت باکتری های خوب روده می تواند به سلامت دستگاه گوارش و هضم کمک کند و خطر ابتلا به سرطان های روده را کاهش دهد و بیوست و اسهال را برطرف کند. 

سینارین، ترکیبی است که به طور طبیعی در کنگر فرنگی یافت می شود و با تولید صفرا می تواند اثرات مثبتی را برجای بگذارد و سرعت حرکت روده را افزایش دهد و هضم چربی ها را بهبود بخشد.

کنترل فشار خون با کنگر فرنگی

فشار خون بالا فرد مبتلا را در خطر بیماری‌های قلبی و سکته مغزی قرار می‌دهد. با بررسی کنگر فرنگی مشخص شد آب برگ کنگر موجب تنظیم فشار خون افرادی می‌شود که به فشار خون بالای خفیف مبتلا هستند. اگرچه این تحقیقات هنوز در مراحل اولیه خود هستند، محققان بر این باورند که مقدار فراوان پتاسیم موجود در کنگر فرنگی برای کاهش فشار خون مؤثر است.

خواص ضد سرطانی کنگر فرنگی

مطالعات انجام شده روی حیوانات آزمایشگاهی نشان می دهد که عصاره کنگر فرنگی مانع رشد سرطان می شود.
آنتی اکسیدان های موجود در کنگر فرنگی مثل روتین، کوئرستین، سیلی مارین و اسید گالیک خواص ضدسرطانی دارند.
به عنوان مثال مطالعات انجام شده روی حیوانات آزمایشگاهی نشان داد که سیلی مارین به پیشگیری و درمان سرطان پوست کمک می کند.
علی رغم این نتایج، هیچ مطالعاتی روی انسان صورت نگرفته، از همین رو نیاز به مطالعات و تحقیقات بیشتری است.

خواص کنگر فرنگی برای کاهش قند خون

کنگر فرنگی و عصاره برگ آن برای کاهش قند خون بالا مؤثرند. در پژوهشی مشخص شد که ۳۰ دقیقه پس از مصرف کنگر فرنگی پخته‌شده در یک وعده غذایی، از مقدار قند خون و سطح انسولین کاسته می‌شود. البته این اثر در بزرگ‌سالانی که به سندرم متابولیک مبتلا نبودند هم مشاهده شد.

هنوز مشخص نیست که کنگر چگونه چنین اثری روی قند خون می‌گذارد. با این حال، برخی از محققان معتقدند عصاره کنگر از فعالیت آنزیمی به‌نام آلفا-گلوکوسیداز را می‌کاهد که نشاسته را به گلوکز تبدیل می‌کند و به همین دلیل روی قند خون اثر مثبت می‌گذارد.

تسکین علایم سندرم روده تحریک پذیر

سندروم روده تحریک پذیر (IBS) بیماری است که بر سیستم هضم و گوارش تاثیر گذاشته و موجب درد معده، دل درد، اسهال، آروغ زدن، یبوست و نفخ شکم می شود. 
نتیجه یک مطالعه روی افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر نشان داد که مصرف عصاره برگ کنگر فرنگی به مدت 6 هفته به تسکین علایم این سندروم کمک می کند. همچنین 96 درصد از بیماران گزارش دادند که مصرف این عصاره به اندازه سایر روش های درمان IBS مثل داروهای ضداسهال و داروهای مسهل موثر است.

دیگر خواص کنگر فرنگی یا آرتیشو

1. یرقان مزمن را درمان می‌کند.
2. تقویت کننده بدن است.
3. موجب دفع ادرار می‌شود.
4. به درمان تب کمک می‌کند.
5. در درمان رماتیسم مؤثر است.
6. در درمان ورم روده مؤثر است.
7. برای دفع سنگ‌های کیسه صفرا آرتیشو بخورید.
8. نیروی جنسی را افزایش می‌دهد.
9. کلیه و مثانه را گرم می‌کند.
10. کلسترول خون را پایین می‌آورد.
11. داروی لاغری است و کسانیه می‌خواهند وزن کم کنند و لاغر شوند باید هر روز آرتیشو بخورند.
12. به درمان سردرد و سرگیجه کمک می‌کند.
13. آنهائی که گوششان زنگ می‌زند اگر آرتیشو بخورند آن را برطرف می‌کند.
14. در درمان میگرن مؤثر است.
15. در برطرف کردن بیماری آسم اثر مفید دارد.
16. نقرس را برطرف می‌کند.
17. آرتیشو رگ‌ها را نیز تمیز کرده و تصلب شرائین را درمان می‌کند.
18. در برطرف کردن اگزما مؤثر است.
19. در درمان اکثر بیماری‌های پوستی اثر مفید دارد.
20. سموم بدن را دفع می‌کند.
21. زخم معده و روده را درمان می‌کند.
22. برای جلوگیری از ریزش مو از برگ‌های آرتیشو ضماد تهیه کرده و به سر بمالید.
23. برای برطرف کردن بوی بد زیر بغل ضماد برگ آرتیشو را به زیر بغل بمالید.
24. عصاره آرتیشو را اگر به بدن بمالید خارش را برطرف می‌کند.
25. برای رفع آب آوردن بدن از جوشانده آرتیشو به مقدار سه فنجان در روز استفاده کنید.

طریقه مصرف کنگر فرنگی

برخلاف تصور، تهیه و پخت کنگر فرنگی چندان سخت و دشوار نیست.

برگ ها و غنچه ی آرتیشو را می توانید به صورت خام یا بخارپز، آب پز، کبابی و سرخ شده مصرف نمایید و از آن درتهیه انواع غذا، سوپ، خورش، خوراک، دلمه، پیتزا، سالاد، ترشی و دیپ استفاده نمایید. بهترین روش پخت کنگر فرنگی، بخارپز کردن آن به مدت 20 تا 40 دقیقه یا پخت آن در فر و در دمای 177 درجه سانتیگراد به مدت 40 دقیقه می باشد.

• کنگر را بشویید.
• ساقه آن را ببرید و گلبرگ‌هایش را کمی باز کنید.
• آن را به‌مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه بخارپز کنید. برای اینکه رنگ کنگر قهوه‌ای نشود، می‌توانید روی آن لیموی تازه بریزید.
• همچنین می‌توانید کنگر را درون فویل گذاشته و کمی در شکاف‌های آن روغن آووکادو ریخته و روی آن چند حبه سیر بگذارید و فویل را کاملا ببندید. فر را که از قبل گرم کرده‌اید روی حدود ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد گذاشته و کنگر را به‌مدت ۱ ساعت و ۲۰ دقیقه بپزید.

یادآوری می کنیم که برگ و مغز این گیاه نیز قابل خوردن و مصرف است.

بعد از پخت کنگر فرنگی می توان برگ ها را از گیاه جدا کرد و از آن در تهیه سس و چاشنی هایی مثل کره گیاهی استفاده کرد. گوشت این گیاه براحتی از برگ جدا می شود. 

بعد از جدا کردن برگ ها، پرزهای این گیاه که Choke نام دارد را با قاشق بیرون بیاورید تا به مغز گیاه برسید. سپس مغز کنگر فرنگی را با قاشق بردارید. مغز را می توانید به تنهایی بخورید و یا می توانید به پیتزا یا سالاد اضافه کنید.

مضرات و عوارض کنگر فرنگی

• آرتیشو چون گرم است ممکن است در بعضی از اشخاص تولید سودا کند؛ لذا بهتر است با سرکه خورده شود.
• بعضی‌ها طعم آرتیشو را دوست ندارند، اینگونه اشخاص اگر بخواهند از مزایای آرتیشو استفاده کنند می‌توانند تنتور، قرص یا کپسول آن را مصرف نمایند.
• مصرف آن ممکن است باعث حساسیت در بعضی افراد شود.
• همچنین ممکن است اثر داروهای کاهش کلسترول را افزایش دهد.
• به مادران شیرده و خانم‌های باردار توصیه می‌شود كه در طول دوران بارداری و دورانی كه به فرزند خود شیر می‌دهند از خوردن موادغذایی و سالادهایی كه حاوی این گیاه است، پرهیز كنند.

از اینکه تا انتهای این مطلب با پخش نیکنامی همراه بودید از شما سپاسگزاریم، خوشحال میشویم سوالات و نظرات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید.

تحریریه/شاه حاتمی وب‌سایت